BM İnsan Hakları Konseyi, engellilerin haklarına ilişkin yıllık tartışmalarında, engellilerin spora eşit erişiminin sağlanmasının önemini vurguladı.
Engelli Kişilerin Haklarına Dair Sözleşme (CRPD), engelli kişilerin (PWD) spor, oyun ve eğlenceye katılma hakkını tanır. Bununla birlikte, bu hak her zaman gerçekleştirilmez ve özürlüler spora erişim açısından marjinal kalmaya devam eder ve bu, COVID-19 pandemisi tarafından daha da kötüleşir. Bu nedenle, bu yılki yıllık tartışma şu temaya odaklandı: “Engellilerin Haklarına Dair Sözleşme'nin 30. Maddesi uyarınca spora katılım”.
İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'in açılış konuşmasında, sporun sadece bireysel sağlık, esenlik ve eğlence için değil, aynı zamanda bir katılım yolu olarak da güçlü bir araç olduğunu vurguladı. Engelli sporcuların başarılı olabilmeleri için güçlü vücutlu sporcularla aynı düzeyde destek almaları gerektiğini kaydetti. Ayrıca, engellilerin sadece sporcu olmalarını değil aynı zamanda spor dünyasında organizatör, hakem, sporcu, toplum lideri ve hatta seyirci gibi diğer rollerde yer almaları gerektiğini kaydetti. Bachelet aynı zamanda engelli haklarının elde edilmesinde ölçülebilir ve somut ilerleme hedeflerinin dahil edilmesi ve buna yönelik uygun çaba ve kaynakların sağlanması gerektiğini vurguladı.
Inclusion International'ın bir parçası ve Down sendromlu yüzücü bir atlet olan Jamie Cruz Juscamaita; engelli ve engelli çocuklara birlikte spor yapma ve antrenman yapma fırsatı verilmesinin önemli olduğunu belirterek engelli bir sporcunun bakış açısını verdi. Antrenmanın ve sporun ayrı ayrı yapılmasının, yalnızca güçlü kuvvetli insanlar ile engelliler arasındaki ayrımı güçlendirdiğini vurguladı.
Katar 2022 FIFA Dünya Kupası Teslimat ve Miras Yüksek Komitesi Sürdürülebilirlik Direktörü Bodour Almeer; organizasyonun etkinliklerinin daha kapsayıcı olmasını sağlamanın çeşitli yollarını anlattı. Bu, büyük FIFA etkinliklerinde engelli ve sınırlı hareket kabiliyeti olan taraftarlar için özel biletleri ve Katar'daki büyük futbol etkinliklerini destekleyen her gönüllünün ve personelin erişilebilirlik görgü kuralları eğitimi almasını içerir. Komite, bu tür somut adımlar atarak, 2022'de dünyanın en büyük spor etkinliğinin herkesi kapsayıcı olmasını sağlamak için FIFA ile birlikte çalışıyor.
Konuşmacılar ve panelistler, devletlerin özürlülerin haklarını savunmasını ve onurlu bir şekilde yaşamasını sağlamak için farkındalık yaratması ve somut adımlar atması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, engellilerin insan haklarından tam olarak yararlanabilmelerini sağlamaya odaklanmak için politikalarda ve düşüncede küresel bir kültürel değişime ihtiyaç olduğunu kaydettiler.
Bizlerde bilinçli ve farkındalığı fark yaratacak devlet büyüklerimiz ve eğiticiler olarak, ülkemizde engelli vatandaşlarımızı sportif etkinliklere daha çok yönlendirecek destek sağlayacak gelişmeleri ortaya koymayı hedeflemeliyiz.
Engellilerde Egzersiz ve Spor Bilimleri Bölümü
Arş. Gör. Yasin GÖKŞİN
