Demans - aşırı bilişsel işlev kaybını içeren bir durum olarak bilinir. Dünya Sağlık Örgütü'nün tahminlerine göre, dünya çapında her yıl yaklaşık 10 milyon kişide bunama gelişir. Demans esas olarak yaşlı insanları etkiler ve şimdiye kadar bu durumu önlemeye yönelik basit ve etkili stratejiler anlaşılması zor olmuştur.
Science Advances'te yayınlanan yakın tarihli bir çalışmada, Japon araştırmacılar, düşük proteinli bir diyetin Alzheimer hastalığının fare modellerinde beyin dejenerasyonunu hızlandırabileceğini gösterdi. Daha da önemlisi, yedi spesifik amino asit içeren bir takviye olan Amino LP7'nin bu hayvanlarda beyin dejenerasyonunu ve bunama gelişimini yavaşlatabildiğini buldular.
İlk olarak, araştırmacılar, düşük proteinli bir diyetin beyni nasıl etkilediğini, genellikle beyinde "Tau" kümeleri adı verilen nörodejenerasyon ve anormal protein kümeleri gösteren Alzheimer hastalığının fare modellerinde incelediler. Düşük proteinli bir diyet tüketen farelerin sadece beyin dejenerasyonunu hızlandırmakla kalmayıp, aynı zamanda zayıf nöronal bağlantı belirtileri olduğunu buldular. İlginç bir şekilde, bu etkiler, Amino LP7 ile takviye edildikten sonra tersine döndü, bu da yedi spesifik amino asit kombinasyonunun beyin hasarını engelleyebileceğini gösterdi.
Daha sonra araştırma ekibi, Amino LP7'nin Alzheimer modelinde farklı beyin dejenerasyonu belirtilerini nasıl etkilediğini inceledi. Tedavi edilmeyen fareler, yüksek düzeyde ilerleyici beyin dejenerasyonu gösterdi, ancak Amino LP7 tedavisi, nöronal ölümü baskıladı ve böylece Tau kümeleri kalmasına rağmen beyin dejenerasyonunu azalttı. Bu çalışmaya da öncülük eden Dr. Akihiko Kitamura'ya göre, "Beyindeki Tau plakları Alzheimer'ın karakteristiğidir ve çoğu tedavi onları hedefler. Bununla birlikte, bu Tau birikiminin üstesinden gelmenin ve beyin atrofisini Amino LP7 takviyesi yoluyla önlemenin mümkün olduğunu gösterdik."
Ardından, Amino LP7'nin beyni nasıl koruduğunu anlamak için araştırmacılar, Amino LP7'nin neden olduğu gen seviyesindeki değişiklikleri kapsamlı bir şekilde analiz ettiler. Amino LP7'nin beyin iltihabını azalttığını ve ayrıca bir iltihaplanma indükleyicisi olan kinurenin'in beyne girmesini önlediğini ve böylece enflamatuar bağışıklık hücrelerinin nöronlara saldırmasını engellediğini gözlemlediler. Ayrıca Amino LP7'nin nöronal ölümü azalttığını ve nöronal bağlantıyı geliştirerek beyin fonksiyonunu iyileştirdiğini buldular.
Dr. Hideaki Sato ve Dr. Yuhei Takado, "Bu sonuçlar, esansiyel amino asitlerin beyindeki dengeyi korumaya ve beyin bozulmasını önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Çalışmamız, spesifik amino asitlerin demans gelişimini engelleyebileceğini bildiren ilk çalışmadır" diyor. her ikisi de araştırmaya büyük katkıda bulundu. "Çalışmamız farelerde yapılmış olsa da, amino asit alımının Alzheimer hastalığı da dahil olmak üzere insanlarda demans gelişimini değiştirebileceği umudunu getiriyor" diye ekliyorlar.
Bu araştırma grubu tarafından yapılan çalışma, demansın nasıl oluştuğunu ve nasıl önlenebileceğini daha iyi anlamak için birkaç yol açmaktadır. Amino LP7'nin bilişsel bozukluğu olmayan yaşlı insanlarda beyin işlevini geliştirdiği göz önüne alındığında, bulguları bilişsel işlev bozukluğu olan kişilerde de etkili olabileceğini düşündürmektedir.
Gerçekten de, bu patent bekleyen çalışma, bir gün dünya çapında milyonlarca insanın bunamadan bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir.
Egzersiz ve Spor Bilimleri Bölümü
Arş. Gör. Şeyma Öznur GÖKŞİN